Книга - Тамгалар ырдайт

Тамгалар ырдайт
Мирлан Бакытович Калдыбаев


Ыр арнадым тамгаларды тегиздеп.Б?б?кт?рг? жаттап алып ж?рс?н-деп.Же болбосо дос курдаш курбулар,Балалыкты эстеп ж?рс?н-деп…





Тамгалар ырдайт



Мирлан Бакытович Калдыбаев



© Мирлан Бакытович Калдыбаев, 2020



ISBN 978-5-4498-8000-0

Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero













Кыргыз тамгаларынын жаралышы


Араб тамгалары менен он тогузунчу биринчи жарымында кат жазууда ке?ири колдонулуп келген.

Кыргыз-казак балдарына арналган «Алифба йаки т?те окуу» аттуу окуу китепти атактуу кыргыз агартуучусу Ишенаалы Арабаев Уфада окуп ж?рг?н кезинде казак студенти Хафис Сарсекеев менен биргеликте даярдаган. Китеп 1911-жылы 15-февралда «Шарк» басмаканасынан кыргыз-казак тилинде араб жазмасында жарык к?рг?н.



1923 жылы Кыргыз тилинин илиминин негизд??ч?с?, азыркы кыргыз адабиятына негиз салгандардын бири, акын, драматург, агартуучу, коомдук ишмер, журналист, биринчи кыргыз профессору

Касым Тыныстановдун демилгеси кыргыз тамгасы иштелип чыгат.



1924 жылы арап тамгалары менен XX кылымдын башындагы залкар кыргыз илимпоз-агартуучусу, коомдук ишмер, «Алаш Ордо» партиясынын м?ч?с?, советтик агартуу системасын т?пт??г? зор салым кошкон китеп автору, И. Арабаев кыргыз алипесин жарыка чыгарган.









Апа


Баш тамшасы Аа-болот апанын.
Мен анын билбегендерге капамын.
Ата-энесин сыздаткандарды к?р?п мен.
Ич д?йн?мд?н жапаачылык тартамын.

Апа ыйык касиетине далил бар.
Таба албадым кайсы зат ага барабар.
Мээримдиги асылдыгы айда жок.
Кандай зат бар апаларга барабар.

Мен тааныдым апам менен д?йн?н?,
Дайым эсте кы?ыр ?нд?? к?лг?н?.
Бир жыты?ды таба албадым эч жайдан.
Кыдырсам да издеп аны д?йн?н?.

Апам асыл апам назик сулуусу?.
Ма?дайымда ж?з жашты сага буйрусун.
Бул жашоомдо тоё албаймын жыты?а,
Те?ирим сага жакшылыктарды буйрусун.

Кем кылбасын апалар сенин жашы?ды.
Силер ?ч?н жан соога урам башымды.
Ый к?рб?с?н бар болгула апалар.
Урам сага соога кылам жанымды.









Бактылуумун


Бактылуумун арманым жок тагдырга.
Максатым бар койгон оюм алдыга.
Т?рт саным аман кудайга ш?г?р,
Жарай алам келечекти мен аткарганга.

Бактылуумун ата-энем бир тууган баары эсен.
Мындай шартта башкалардан д?йн?м кенен.
А байлык колдун кири чыны эмеспи,
Журс? болду ата-энем оорубай эсен.

Бактылуумун жолум жарык чайыттай,
Турмуш тизгин алгам ага чабыттай.
Мындан артык не кереги бар чынында,
Бактылумун кадимки жылтыраган сымаптай.
– — – — – — – — – — – — – — – — – — – — – — —
Бакыт берсин тиленгеним ушул жалпыга.
Бакыт тилейм бири? эмес жалпы?а.
?з?п алган ажал бизге келбейсин.
Аманчылык бакыт берсин баары?а









Венера


Кошуна кыз жаркылдайсы? Венера.
Салам айтып тамашалайсы? Венера.
Зериктирбей аркы-берки кеп салып,
Тамашак?йс?? ачык жансы? Венера.

Кымча бели? басканы? сенин маралдай.
К?з салса? катып калам кача албай.
Жашым кич?? айыптыгым ушунда,
Атти? кала берем айта албай.

Ж?н?к?йс?? сен башкалардан б?л?н?п.
Сырдашканда сен жамгырсы? т?г?л?п.
Асмандагы жылдызсы?бы Венера,
Бир жаркырап бир башкача к?р?н?п.

Кошуна кыз айдай кызым Венера.

Сыр бербей сырдашам мен ж?н гана.

Айырмабыз эки жашка улуусуз.

Айта албай сактап келем ж?н гана.









Г?л сундум


Биз кыздарды г?лг? айга те?ейбиз.
Г?л сунуп белек берип келебиз.
Оюн кулку шапаар тээп ойлонбой.
Кыз аттуга ж?г?р?б?з неге биз.

Г?л алды?бы апаке?е сен арнап.
Асыл кымбат деп аны баалап.
Кабак кашым дебей бизди ?ст?рг?н,
Гул терди?би апама деп анык баалап.

Апа кымбат асылдыгын сезбейбиз.
Катуу айтса таарынабыз кектейбиз.
Ал да жан белек алууга татыктуу,
Г?л сунуп татту белек неге бербейбиз.

– — – — – — – — – —

Тур ж?н? белек алгын камдагын.
Эрте? кеч б?г?нд?н эле баштагын.
Убактылуу бул жашоого апа?а,
Сыйлай албай апаке?е калбагын.









Даарыгер


Ах халатчан сыпайы назик дарыгер.
Ден-соолук те?ирим буларга бере к?р.
Ковид каптап турганында элимди,
Э? барктуу асыл болду?ар дарыгер.

Бутту б?гуп жатып албай куушуруп.
Иштеди?ер ооруу менен алпурушуп.
Же?ербиз деп ооруу кургур немени,
Болду?ар силер алдыга карай умтулуп.

Баркы?арды сезбей чыны келгенбиз.
К?рд?к чыны кубатуулугу? эми биз.
Бар болгула тандаган кесип даарыгер.
Чыны баатыр экенинди билдик биз.



















Жалал-Абад


Жалал-абад эки башка жазылып.
Баш тамгасына «Ж» тамгасы тагылып.
Башка шаарга алмаштырбасын дегенби,
Жалалдан со? тире турат жазылып.

Базар-коргон Ала-бука Аксы бар,
Тогуз-торо Сузак жана Ноокен бар.
Чар тарабы курчаган к?л менен.
Чаткалдан со? Токтогул жерим бар.

Улуттарга б?л?п биз чыны келбейбиз.
Конок келсе чык лебей кел дейбиз.





Конец ознакомительного фрагмента. Получить полную версию книги.


Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию (https://www.litres.ru/pages/biblio_book/?art=54981248) на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.