Язык книги: Книги на азербайджанском языке

1212 il. Kasıbların və varlıların övladları onlara Qüdsə getməyi, Müqəddəs Qəbri fəth etməyi söyləyən sirli səslər eşidirlər. Tək bir impulsda uşaqlar yalnız xaç və dualarla silahlanmış böyük bir orduya toplaşırlar. Onlara mane olmağa çalışırlar, onlara hədiyyələr və xeyir-dualar verilir, Qüdsün hansı istiqamətdə olduğunu bilmirlər, lakin getməyə davam…

Kitaba 1923-1929-cu illərdə siyasi baxışlarına görə həbs edilərək Ağ dənizdəki Solovki adalarına göndərilmiş soydaşlarımızı acı taleyindən bəhs edən xatirələr və bir neçə kiçik qəzet məqaləsi daxil edilmişdir. Şəxsiyyətini müəyyənləşdirə bilmədiyimiz müəllif vətənin və millətin azadlığı yolunda savaşa atılan insanların başına bolşeviklərin açdığı müsibətləri təsvir etməklə adlarını eşitmədiyimiz və ya son illərdə eşitməyə başladığımız qəhrəmanlara sözdən bir abidə…

Anton Çexovun «Duel» hekayəsi məktəb proqramına daxil edilmiş və ədəbiyyat dərslərində orta məktəb şagirdləri tərəfindən ətraflı təhlil edilmişdir. Ancaq bu əsər daha yaşlı bir yaşda da oxunmalıdır: onsuz da tanış olan personajlar fərqli qəbul edilir və hərəkətləri və düşüncələri insanı…

“Can yanğısı” romanının da əsas mövzusu qadınların hüquqsuzluğu, faciəli taleyi haqqındadır. Əsərin süjet xətti namusu ləkələndiyi üçün qan töküb doğma yurdundan qaçan Əhmədin gözəl köçəri qızı Ruqiyyə ilə faciəli məhəbbət macərası üzərində qurulub. Əsər xalq danışığına yaxın dildə yazılıb, yazıçı xalq zərbül-məsəllərindən geniş və yerində istifadə edib. Roman ilk dəfə 1910-cu ildə “Həqiqət” qəzetində hissə-hissə, 1913, 1926, 1958 və 1979-cu illərdə isə ayrıca kitab şəklində nəşr…

Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatçısı, oxuculara «Aclıq», «Həyat davam edir», «Torpağın bərəkəti» kimi əsərləri ilə tanış olan Knut Hamsunun «Nağıllar diyarında» əsərini 1899-cu ildə samballı səfər təqaüdünü alıb Qafqazlara səfər etdikdən sonra yazıb. Yazıçı son dərəcə maraqlı və oxunaqlı dildə Rusiya, Gürcüstan, Azərbaycan, Türkiyə və İran səfərlərini ardıcıllıqla oxucuya təqdim edir. Kitabın Azərbaycanla bağlı bölümü xüsusiylə diqqətçəkən və maraqlı məlumatlarla zəngindir. Həmin dövrün Bakısını,…

Bu kitabda təqdim etdiyimiz on iki hekayənin üçü “Şanapipik haqqında mahnı” adlı birinci kitabımda (“Bağışlayın, Rənanı tanımırsınız?”, “Qurbağalı gölün sahilləri” və “Qarışqa tapdalamayan”), yeddisi “Sərçələr üçün poema” kitabımda (“Abşeron hekayələri” bölməsindəki hekayələr) çap olunmuşdu. Axırıncı iki hekayəni isə (“Məryəm xalanın oğlu” və “Yer üzündə axırıncı gecə”) kitablar çap olunandan sonra yazdığım hekayələrdən seçmişəm. Hekayələrin hamısını təzədən gözdən keçirdib…

…“Gecənin zülmətində ürəyimi yeyə-yeyə, keçi kimi qəmbər daşların üstüylə tullanıb Samur çayını keçəndə, olmayan ağlıma qayıtmaq düşmüşdü ha, gərək onda dönəydim. Cəhənnəm olaydı hər şey, atamın çəkdiyi xərc də, onun oğul sevgisi də!.. Qayıdıb gedərdim, tutub lap ön cəbhəyə aparaydılar, nolsun əlimə silah almamışam, öyrənərdim, guya könüllülərin hamısı hərbiçiydi?.. Yoxsa, halallıca yurdundan, rahat ev-eşiyindən tanımadığın, bilmədiyin yerə göndər ki, nə ola ola? Mən maymaq, bir kəlmə demədim ki, ay…

Yoxsul insanlar naz etməyi xoşlayırlar, – təbiətləri belədir.Bunu əvvəllər də hiss edirdim, amma indi tamamilə əmin oldum. Yoxsul adam həmişə göz-qulaqda olur, günəşin işığına da başqa cür baxır, ətrafına şübhəli nəzər salır, yoldan keçəndən də şübhələnir, hər sözə şəklənir, – bəlkə ondan danışırlar? Burası da həqiqətdir ki, yoxsul insan pis qəbul olunur, heçkimdən hörmət görmür, nə edirsən et, bu…

Kitabı tək özümə yox, həm də sənə inanaraq yazıram. Bütün əsərlərimin qəhrəmanı sənsən – sənin duyğuların, təklənməyin, özünü ifadə eləmək üçün gündəlik mübarizən, ürəyinin döyüntüləri, tarıma çəkilmiş əsəblərin və nəhayət sabaha inamın. Oxumağa başlasan görəcəksən ki, sətirlərin arasında gizlənmiş Səni tapmaq elə də çətin olmayacaq. Həyatının bütün rəngləriylə birgə özünlə tanış olmağa hazırsansa, özündən ehtiyat eləmirsənsə, onda buyura bilərsən, bu, sənin…

Dovlatov haqqında yazan insanın yazısını oxumaq azdır, onun haqqında danışan adamın gözlərinin içinə də baxmaq lazımdır ki, o sözlə deyilə bilməyəni gözlər desin. Dovlatovun realizmi sarsıdıcıdır, itidir, aman verməyəndir. Dovlatovun kinayəli gülüşü nəinki təsvir etdiyi obrazlara, hətta bütün əsərlərində yaratdığı Dovlatov-obraza da qarşı…

Tanrı gildən Adam düzəltdı, ona nəfəs verdi. Adam Tanrıya yalvardı: “Məni yaratdın, indi mənə xoşbəxtlik də ver!” Tanrı artıq qalan gili onun ovcuna qoydu: “Buyur, hər kəs öz bəxtinin bəstəkarıdır, öz xoşbəxliyini özün yoğur”. Adam sevindi. Əvvəlcə gələcək xoşbəxtliyini yad nəfəsdən qorumaq üçün bir silah düzəltdi. Başı işə necə qarışdısa, xoşbəxtliyə gil…

Kitaba müəllifin Qazaxıstanda, Qırğızıstanda, Özbəkistanda və Türkmənistanda keçirilən simpoziumlara gedərkən yolda başına gələn hadisələrdən, eləcə də elmi toplantılarda tanış olduğu araşdırıcılardan, bölgənin yaxın və uzaq keçmişindən, bugünkü ictimai-siyasi vəziyyətindən, Türküstanda yaşayan eyni soylu xalqların birliyinə əngəl olan səbəblərdən bəhs edən yazılar daxil…

İran dastanlarında Əfrasiyab, Türk tarixində və dastanlarında Alp Ər Tonqa adlanan türklərin ulu qəhrəmanının adı Turan dövlətinin simvoluna çevrilmişdir. Əsası türklərin ulu əcdadı Tur tərəfindən qoyulmuş Turan dövləti Asiyanın böyük bir hissəsini əhatə etdiyi öz əzəmətli dövrünü məhz Əfrasiyab hakimiyyəti dövründə yaşamışdır. Türk və yabançı bilim adamları linqvistik və tarixi dəlillərə əsaslanaraq Türklərin iki ulu qəhrəmanı Əfrasiyabın və Oğuz xaqanın eyni şəxslər olduğu haqqında fikirlər irəli sürmüşlər.…

Semiqon sürünə-sürünə yaxınlaşdı çarpayının küncünə və uzun fəsillər sonra gözündən yaş damcısı ayrıldı. Damcı süzülərək Luzinin cansız bədənin yanında yerə dəydi. Əlində Semiqonun ona hədiyyə verdiyi, taxtadan düzəldilmiş at oyuncaq var idi. Balaca qızcığaz oyuncağı sinəsinə sıxmış, eləcə də öldürülmüşdü. Boğazı kəsilmişdi iti silahla. Ya xəncər, ya da başqa hər hansısa kəsici silahla.Luzinin cansız bədənini qucağına aldı. Çölə, ölü atasının yanına addımlayırdı. Ona sonuncu görüşündə uğurlar…

Ramiz Rövşən: «„Köhnə dostum Kamalın bu yeni romanı (onun öz sözüylə desək, “romanabənzər”i), məncə, təxminən iyirmi il bundan əvvəl məşhur “Yarımçıq əlyazma” ilə başlayan romanlar silsiləsinin son, yekun kitabıdır“». Tehran Əlişanoğlu: «„Kamal Abdullanın romana daxil etdiyi “tanış və yad sonsuz lüğət” anlayışı və bu ətrafda düşüncələri, mənimcə, dahiyanədir…“» Azər Turan: «»…tanış sonsuz lüğətdə (bəlkə də, yaddaşın alt qatında) var olan sevimli qəhrəmanları pyedestaldan aşağı,…

Nərmin intihar etdi. Xəbəri səhər tezdən Firəngiz xaladan eşitdim. İnanmadım. O, Nərmini tanımırdı, bəlkə kiminləsə səhv salmışdı. Sonra məhəllə arvadları da danışdılar: – Yuxarıdakı binada bir qız özünü asıb. Bu da balaca dostum: televizorda özünü öldürən qızdan danışırlar. Baxdım. Gözümün yaşını silib heç kimə heç nə demədən Nərminin yaşadığı binaya getdim. Kimdən soruşdum, eynən belə dedilər: – Bir professoru öldürüb. Sonra evin hamamında özünü asıb. Dəfn olunduğu yeri də öyrəndim: anasının…

Avropanın güneyində, Adriatik dənizinin sahilindəki Albaniya dövləti ilə Qafqaz Albaniyasını 1100 ilə yaxın bir tarix ayırır. Adları oxşar olan bu ölkələrdə insanlar soyca bir-birinə bağlı olmasalar da görünüşlərində, davranışlarında bir yaxınlıq var. Balkanlardakı bir çox ölkələrlə müqayisədə Albaniyanın Azərbaycanla iqtisadi, siyasi əlaqələri zəifdir. Buna baxmayaraq 20-ci yüzildə Azərbaycanda albanlar yaşamış və ölkənin ictimai-siyasi həyatında izlərini qoymuşlar. Kitaba yol qeydlərim, Azərbaycanda yaşamış Nafiə Abid…

Kitaba müəllifin Quzey Qafqaza, Kırıma, Qaqauz Yerinə və Güney Koreyaya gedərkən şahidi olduğu hadisələrdən, eləcə də elmi toplantılarda tanış olduğu araşdırıcılardan, bölgənin yaxın və uzaq keçmişindən, bu günkü ictimai-siyasi vəziyyətindən, eyni soylu xalqların birliyinə əngəl olan səbəblərdən bəhs edən yazılar daxil…

…Adətən, heç kimə söz sızdırmayan Şövqiyyə xanım o gün Qaraqızın sarsıldığını görüb, nədənsə məsələni ona izah elədi. Bildirdi ki, zorlama məsələsidi. O tutulan cavan həqiqətən də günahsızdı. Tutulmalı olanı isə çox güclü adamlar himayə edir. O, baş verənlərə görə Hidayət müəllimin hələ də özünə yer tapa bilmədiyini söylədi. “Elə bilirsən taqsır Hidayət müəllimdədi? Qətiyyən! İxtiyarı öz əlində olsa nə var ki? Nə deyirlər, onu da eləyir…”Qaraqız tez-tez Hidayət müəllimin ziyafətlərinə yığışan…

Bu gün hava küləklidir. Səmada boz buludlar dolaşır. Dalğalar isə… dalğalar əsl mənim istədiyim kimidir bu gün. Çırpılmağa qaya axtarırlar. Bu mənzərəni çox xoşlayıram. Dalğa olmayanda dəniz maraqlı olmur. Məni dənizə cəlb edən dalğadır. Sakit dənizi sevən bədbəxt adamlardır. Düzdür, mən də özümü xoşbəxt hesab etmirəm. Mən neytral səviyyədə durmuşam, iki qütbün – xoşbəxt və bədbəxtin…