Книга - Шигыри көндәлек. Шигырь. Том 9. Стихи

Шигъри к?нд?лек. Шигырь. Том 9. Стихи
Рузил Фазлыев


Шигырь теленд? язылган ист?лекл?р, фикерл?р, кичерешл?р… Б?генге к?нг? кад?р язылганнарны булдыра алганча электрон вариантка к?черелеп бетерелде иншааллаh… Укучылар ?ченд? у?айлы булыр дип уйлыйм. Тормыш туктаусыз ?зг?р?, я?ара, без уйламаган, хыялланада алмаган м?мкинлекл?р ачыла… Шигырь бел?н берг? бер калып, уйланырга таныш фикерл?рне танырга була. ?зе? ?чен еракта калган х?тир?л?р кабатланып алган кебек.





Шигъри к?нд?лек

Шигырь. Том 9. Стихи



Рузил Фазлыев



© Рузил Фазлыев, 2023



ISBN 978-5-0059-1876-5 (т. 9)

ISBN 978-5-0056-9347-1

Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero




Сагынулар


Сагынулар авыр була ик?н,

Онытулар м?мкин булмаса.

К??елл?рд? калып бер мо? булып,

Кабатланып, hаман ?ырласа.



Еракларда, л?кин якын кебек,

?т? алмаслык кына аралар.

Калмагандыр артык тир?н булып,

К?пт?н т?з?лг?ндер яралар.



Язмышларны? биз?кл?ре булып,

Шу?а кабат, тели к??елл?р.

Шатланулы офтанулар алар,

Сагынулар кайгы т?гелл?р.



Сагынулар кил? ?ит?кл?шеп,

Мо?нар бел?н к??ел тулганда.

Гомерне? ул, б?хет урыннары,

Сагынырлыклары булганда.



Сагынма дим, ?зем сагынсамда,

Кай якларга к??ел тартсада.

К??ел, ?теп адашулар аша,

Узар юлын к?пт?н тапсада.




?аны? бар


?ан азыгы, ?анлы ?ансыз,
Гади ул, бер уйласа?.
Бу ?ирд?ге урыны?ны,
Артык биек куймаса?.

Барлыгы?ны, юклыгы?ны,
?аны? булу к?рс?т?…
?анга нидер ?итми кала,
Нил?р ген? к?рс?к т?.

?ан бел?н т?н бер б?тенд?й,
Т?нд? ?анны? «оясы».
Т?нне саклый белг?н кебек,
?анныда, бар тоясы…

?ылы с?зл?р, ?ылы караш,
Ризык табу ?аны?а.
Онытмаска юл табарга,
?з ?аны?ны? «янына».

Рухи байлык – ?ан азыгы,
Табыйк, таба алганын.
Сине кеше итеп тота,
Т?нн?ре?д? ?ан бары?.

Т?нн?р ?чен ?аннар кир?к,
?ансыз т?нн?р – м?етл?р.
Яш?с?к м?етл?р кебек,
Ходай безне гаепл?р…




Еллар буе


?зе?? сорау бир? алып,
Булдымы сораганы?.
Туган ?ирг? кайта алып,
Урамнар ураганы?…

Ашыкмыйча салмак кына,
Урамнан атлаганы?…
Очрагандай шул вакытта,
К?пме эзл?п, тапмаганы?.

Тау башында басып торып,
Офыкларны «гизг?не?».
?тк?нн?рне к??ел бел?н,
Тойганы? h?м сизг?не?.

Су буенда, ярга басып,
Булдымы уйланганы?
Сакланылган ?ле hаман,
Ни чаклы уйлар барын.

Кабат урап калыр ?чен,
К?пме таныш юллар бар.
Урам ?йл?н?л?р ?чен,
Язмыш бирг?н еллар бар.




К?фирун


К?ферлек ул начар гад?т т?гел,
Бик тиз ген? булмый т?з?теп.
Ансат кына олы ялгышларын,
Язмышларны? булмый ?зг?ртеп.

Т??б? аркылы бары юллары бар,
К?ферлект?н була качарга.
Шайтан кочагыннан ычкынырга,
Иман диг?н юлны ачарга.

Юлны? бары берсен сайлап була,
Ике юлдан кемд? баралмый.
Юлын бик еш алыштыручы да,
А?лый алмый, барыбер табалмый.

Кеферлек ул ?илг? каршы. ию,
Андыйларны? акыл томанлы.
А?латуны? хикм?тлесе кир?к,
Кеше к?зен ача торганы.

К?ферлек ул кеше гомеренд?,
Сыналырлык, ачы язмышы…
Берг? ?релс?д? язмыш бел?н,
?зе кылган гам?л – ялгышы.




?тк?нн?р, к?тк?нн?р


Алда юллар ачылалар,

?тк?нн?ре ябыла.

Хыяллар с?нг?н булмаса,

Барыр юллар табыла.



Алдагылар якты кебек,

Кара?гымы ?тк?нн?р.

Онытып торып бер азга,

Язмышы?ны с?кк?нн?р.



Кемг? сораулар бирерг?,

Борылып карап арты?а.

?лл? кайбер мизгелен?,

К??ел hаман. талпына.



?тк?нн?ре, сынау булды,

Алда к?т?, сынаулар…

Б?тен юллары гомерне?,

Имтиханнар, сынаулар.



Х?р?кк?тт? ?зг?решл?р,

Й?рм?с?? к?рмисе? шул.

Бер мизгелен, алдагысын,

Язмышны? белмисе? шул.




Елларны? Сабантуе


Сабантуйлар кабатлана,
Елларны санагандай.
Майданнарга берг? ?ыеп,
Бер сынап карагандай.

Елны?, ??йне? уртасында,
?за Сабантуйлары.
Кемн?р ?чен быел ?ле,
?зл?рене? туйлары…

Ис?нн?р барсы килг?нд?й,
Бу олы ?ыеннарга.
Б?йр?мед? хайран була,
Майданга ?ыелганда.

Б?йр?м т?сен тою ?чен,
Анда булулар кир?к.
К?реш??р, очрашулар,
Кабатланулар, сир?к.

Шаулап ?тсен Сабантуйлар,
Татар Иле б?йр?ме.
Кабатланып торып ?ирд?,
Халыкны? h?м – ??й яме.




Гади ?ан иясе


Яхшы бел?н начар арасы,
Шул кад?рле ара еракмы.
Кайвакытта аеруы кыен,
Шатланучы бел?н елакны.

?ылы хисл?р кин?т кабынганда,
Кем кайдагы ?ирг? ?рел?…
Сел?г?йне? т?мен татый татый,
Нидер ?ыя к??ел т?рен?.

Кеше ?чен б?хет тавы кебек,
С?я алу бел?н, с?ел?…
И? т?бигый, кеше омтылышы,
С?ю к?лм?ген? т?рен?.

Озакламый барсы югаласы,
Ихлас булып туган хисл?ре?.
Т?шл?р кебек ?уелада бет?,
Йокыларсыз ?тк?н кичл?ре?.

??л?рлеге булып язлары?ны?,
Ул вакытны йоклап калмаска.
Яш?ешне д?вам ит? ?чен.
Язган юлны ялгыз бармаска.

Барысыда алдан куелганга,
Кеше ?чен кызыл флаглар.
Ризыгы? аяк асларында.
Эзлисе юк аны ерактан.




Ч?ч?к атканда


Ирт?л?рен карыйм урамнарга,
Т?р?з карышында, юк?л?р.
Еллар саен биегер?к булып,
?с?л?рд? алар, ?с?л?р.

Б?рел?неп юк? ч?ч?кл?ре,

??йл?р уртасында ачыла.

Юк? ч?ч?кл?ре шифа бир?,

?ыяр ?чен к?пл?р, ашыга.



?зм?дем мин юк? ч?ч?кл?рен,

Хозурланып, бары карадым.

Юк?л?рне к?нд? к?р? алу,

Шифалырак диеп санадым.



Юк? агачы, ч?ч?к ата быел,

Биегер?к булып йортлардан.

К??елен? шифа гына ?ыя,

Юк? агачын к?реп сокланган.




Язам ?ле


Язам ?ле, язылганда,
Егылмыйча, абынганда.
Нидер ?зли ?ле к??ел,
Шатлана, табылганда.

Д?нья, ерагая кебек,
М?ш?катл?ре бел?н.
?иhанны? ки?лекл?рен,
Бераз башкача к?р?м.

Башкачарак уйлар кил?,
Гадиер?к хыяллар.
Кайберл?ре йокылардан,
Я?а гына уянган.

Ирт?л?р, кичл?рд?й тыныч,
??йл?р ?тм?сл?р кебек.
Шатлыкка с?б?п эзлисе?,
?ирд? бер ?зе? кебек.

Вакыт шулай ?зг?рт?ме,
?лл?, тормыш агышы…
Бетм?с кебек, беркайчанда,
?ирд? гомер сагышы.




Артык бел?н…


Тамашаны б?йр?м бел?н бутап,

Барып життек ?лл? кайларга.

Арты бел?н халык концерт карый,

Сабантуйлар барган майданга.

Сабантуйлар олы базар кебек,
Кайвакытта й?зл?р кызара.
Кайбер??л?р анекдотта язган,
?рм?н кебек булып кылына.

Клоуннар, тозсыз булган м?з?к,
Матурлыймы Сабантуйларны…
?лл? алар безне ялгыштыра,
Оныттырып «туйда» булганны.

Милли б?йр?м, милли уеннары,

Саклап кил? алган бай мираc…

Онытылып, ?лл? белм?г?нн?н,

Калып бара ахыры бик т? аз.



Шаблон бел?н, венегерет ясап,

Б?йр?м диеп, ?т?п чаралар.

Таяк тыгып, аяк арасына,

Атлар булып кемн?р чабалар.

Сабантуйлар шулай картаямы,
«Я?артулар» бел?н бозылып.
?теп бара ?лл? к?з алдында,
Сабантуйлар чоры, узылып…




Намазлык


Бусагасы иман ишегене?…
Уку урыннары намазны?.
Ишет?г?, чакыруы булган,
Мо?лы авазларын азанны?.

Утырауы кебек зур ?иhанны?,
Ышанычлы булган юлыдыр.
Якын булсын, кул астында гына,
Намазлыгы? – намаз урыны?.

М?четл?ре Аллаh йорты булса,
Йортта, намазлыкта гыйб?д?т.
Иман капкаларын ача алу,
И? саваблы булган бу гад?т.

Намазлык ул т?h?р?тле урын,
Ихлас булган уйлар ?ченг?.
Гыйб?д?т h?м догалары? бел?н,
Барлык булганнары эче?д?.




?ыр кебект?


Гомерл?рне тоеп була ик?н,
Чагыштырыр ?йбер эзл?с??.
?з язмышы? сине борчымый…
Уйланмыйча гына й?рм?с??.

?ыр кебект?, кеше язмышлары,
?з ?ыры?ны таба алганда.
Эзе булып ?ирд? яш??л?рне?,
?ыры бетеп, мо?ы калганда.

?ырны?да шундыйлары була,
Кабатлана алмый торганы.
Д?ртле булган ?ырлар урынына,
Ист? калып тир?н мо?нары.

Язмыш алда, гомер ?т? бара,
?ырны? да бит була азагы.
Т?ренс?д? алар тир?н мо?га,
?ырлар булмый, язмыш газабы.

?з вакыты, ?зе урыннары,
Тота бел? алу ул «кошны».
Бел? кыен алдан, язмышы?ны,
Оттырумы, ?лл? отышмы.




Кое казу, суын табу


«Эн? бел?н кое казу» диг?н,
Татарны? бер тир?н м?кале.
Эчт?леге аша ишетел?,
Асылы h?м аны? м?каме.

Китап ?зе, гыйлем капчыгы ул,
Язмышларда… анда язылган.
Укый алып, аны укыганда,
Бар гомере? анда, ябылган.

Кил?ч?ге? анда билгелед?й,
К?пме ?телг?н анда юллар бар.
?зеннеке? танып алып була,
Бихисап к?п булган юллардан.

Тир?нлеге, кое гына т?гел,
Уйлары?ны ?г?р ?иг? алсан.
Байлыгы?да арта гына бара,
Н?фесе?не ген? ?ин? алса?.

Ишетм?с?? китап «с?йл?г?нне»,
Ялгышларга юллар ачылган.
Нич? буын аша, сабак булып,
?т?, ?т? кеше башыннан.




??йге т?нн?р


??йге т?нн?р тыныч вакыт,
Йолдызлы да, ?ылы да.
Туктап торып яллар ит?,
??йне? д?ртле ?ырыда.

Тынып кала кошларыда,
К?нн?р буе сайраган.
?йтерсе?л? б?тен ?иhан,
Тынычлыкны сайлаган.

Бардыр инде сир?к мир?к,
Йокысызлар, парлылар.
Кемн?р т?ндэ бар хисл?рен,
?лч??л?рг? салдылар…

Тыныч т?нн?р, та?га кад?р,

Энд?шмич? т?з? алыр.

Яралары була калса

Та?нар ?итеп, т?з?лер…




Актаныш


Агыйдельне? биек ярларында,

Тау башында тора Актаныш.

Ядк?ред?й булып милл?тене?,

Татарларга х?зер бик таныш.

Яш? шулай, якты маяк булып,
Тарихларда калып, макталып.
Агыйдельне? агымнары кебек,
Озак гасырларга сакланып.

Ак исемн?н, ак хыяллар туып,

Ак юллары ?ле салыныр…

Актанышым диеп ?ыр сузучы,

Кил?ч?генд? д? табылыр.



К?нчыгышы булып милл?тене?,

Син калырсы? hаман ак булып.

С?хн?д?ге Агыйдельд?й булып,

Макталырлык матур як булып.



Тау башында ?с? Актаныш,

Ак булуы калыр сакланып.

Бед (з) некел?р диеп горурланып,

Сокланырлык булып – та? калып.




К??ел к?че


К??ел тарту, к??ел тартылуы,

Еракларга таба к?ч?ме…

Тоймаганга, ?лл? онытканга,

Якын гына булган кич?не.



К??ел тарта, ?йтми с?б?бен,

?йт?л?р бит,«тартса к??еле?».

Кыен була кабул ит?л?ре,

К??еле?? якын т?гелен.



К??ел «с?зе», юллар табу кебек,

Кайсы якка, кайчан баруны?.

Бик кир?к диеп уйланылган,

Урыннарга бармый калуны?.



Си?а сайлый м?hим булганнарын,

К?лебе?? ярый торганын.

Гам?лл?р бит шу?а ?йтеп бир?,

К??еле?не? нинди булганын



К?лебл?рд? кебек хисл?р башы,

К??ел безне, с?зсез кис?т?.

Шу?а к?р?, ялгыш эшл?р туа,

К??ел тартмаганын сизс?кт?.




Хисл?р ди?гезе


Язам ?ле шигырь кебек итеп,

Куплетларга салып с?зл?рне.

Хисл?р ?ст?п, шигырь арасында,

Хыял ди?гезенд? й?зг?нне.



Кем булмаган андый ди?гезл?рд?,

Й?зм?с?д?, кереп караган.

Кемг? а?ларга аны? тир?нлеген,

Ярда басып тору, яраган.



Ди?гез кебек хисл?р ?ыелганда,

К?бекл?нс? биек дулкыннар.

Чын шигырьл?р ди?гез суыдай,

Бераз гына тозлы торсыннар.



Шигырл?р ул, хисл?р ди?гезед?й,

? юллары, дулкын тезм?се.

Бар хисл?ре? дулкын арасында,

?лл? каян т?гел эзл?се.



К?т?рел?, аннан т?б?н т?ш?,

Шигырьд? д? дулкын телл?ре.

Кемн?р аны ачык ишет? ала,

Бик к?пл?рне?, бардыр к?рг?не.



Ди?гез ?чен ки?лекл?ре кир?к,

Сыя алырлык, булган сулары.

Хис ди?гезе кебек шигырл?рне?,

М?лдер?м? булып тулганы.




Юл


Ялыкмыйча тормыш юлларында,

Нил?рд?н со? hаман туймадым.

К?п яш?дем диеп, ?йтер идем,

Акылымны ?ле ?уймадым.



?иhан ки?лекл?рен а?ласамда,

Биекл?рг? хисл?р сикерми…

Хыял артларыннан ияр?се?,

Барасы?да, барып ?ителми.



Юллар бетеп туктый ала мик?н,

Кеше аны ?зе к?рерлек.

Вакыт кына х?б?р бир? кебек,

Кыскарыуын аны? белерлек.



Д?рес барс? т?н?фесен к?теп,

Озак кебек вакыт ?тел?.

?й эшл?ре ?зер булмаганда,

Шундый курыку хисе к?тел?.



С?ер уйлар башта кунак була,

Уйландырып ?лл? куркытып.

Атлаганда ашыкмыйча гына,

Язмыш юлларына юл тотып.




С?ярк? кебек (н?сер)


Акча шундый ?йбер инде ул,
Бер кер? д?, бер чыга.
Аны? кереп чыгуына,
Башы?а т?шк?ч, чыда.

Колы гына булу т?гел,
Акча сине басканда.
Рубльне? син к?л?ше,
Кая гына качса?да.

Сине эзл?п й?рмид? ул,
? син, «?мет ит?се?…»
Уйларгада м?мкин т?гел,
Нич? тапкыр «кит?сен».

Кер? чыга, ирт? кичен,
Шомара кес?л?ре?.
К?пме ?ыелырлар иде,
Бушаган шеш?л?ре?.

Киендер?, чишендер?,
Ш?п ш?р?д? калдыра.
Кес??д?ге «?з байлыгы?»,
Тезл?ндер? алдына.

Ике кулга, ?ч биял?й,
Кир?ге чыгар, диеп.
Б?лки башта караргадыр
?чесен берг? киеп…




Т?р?ем?…


Борынгы hинд д??л?тенд?,
Язылган олы китап.
Барысында бу д?ньяда,
Бетерм?с ?чен бутап.

Белг?нн?р бар, белм?г?нн?р,

Ишетк?нн?р к?рг?нн?р.

Кызганычы, к?пме халык,

Бел? алмыйча ?лг?нн?р.

Шахмат кебек 64 т?н,
Китапны? эчт?леге.
Язылуы бик т?фсилле,
М?х?бб?т нечк?леге.

Татарчага т?р?ем?се,
Берд? булмады мик?н.
Татарыма б?л?к булсын
Татарча- «Чулман ирт?н».

Ятсада, торганда да,
«Китап укып утыра».
Ничек булган китап исеме?
Була. а.а.у.р.!
(«Чулман ирт?н» – русча).




Ш?хси юл


Ш?хси, ягъни ?зенеке ген?,
Була урыннары кешене?.
Т?з?терг? кир?к т?гелл?ре,
?эе сайлап кылган эшене?.

Ялгышлары бары ?зенеке,
Саваплары бары ?зен?.
?зг?р?ме кеше язмышлары,
Колак салып кеше с?зен?.

Кеше сайлый ?зе тормыш юлын,
Озак эзл?п кайчак, табыла.
Кайчагында юллар ачылалар,
К?тм?г?нд?, кайчак ябыла.

Олы б?хет, берг? була алу,
Тою барын, туган, дусларны.
Тиеш с?зен читк? куеп торып,
Эшли алу к??ел кушканны.

Ният булып, уйлар ?с? алса,
Гам?лл?рг? алар ?йл?неп.
Гомер озынлыгы сузылмый ул,
Беркемг? д? булмый «б?йл?неп».




Озын да, кыска да


Армияд? булып кайта егет,
Бик к?пл?рне к?реп ?йр?неп.
Артык тырышудан мик?н инде.
Кайбер??л?р кайта ?йл?неп.

Бер мисалы булып бу тормышны?
Кыска гына, булган арасы.
Якты д?нья, ул армияд? кебек,
? анна? со?, к?пме барасы.

Кыска гына тоелсада гомер,
М??гелекк? д?рес аласы?.
?лгерс??д? к?пне а?ларга,
?итешмич?, к?пме каласы?.

Белг?нн?ре? олы юлдаш кебек,
Белм?г?не, дим?к язамаста.
М??гелекк? ?зер булмаганга,
Юлдаш итеп беркем алмаста.

Ышанмаса? кичл?р буласына,
Сине? уен, сине? эшл?ре?.
Кояш баеп, йокы керм?г?нд?,
Ничек ?т?р мик?н кичл?ре?…




Кыек юл


Турылары, бормалысы була,

Була юлларны? бит, кыегы.

Адашса?да, адашмаган кебек,

А?лар ?чен авыр, кыены.



Такыр кебек юллар б?ген ?чен,

Еракларга уйлар салмаса?.

Барам ?ле, диеп уйлап кына,

Кая ик?нен а?лый алмаса?.



Кыек юллар алар шу?а к?р?,

Ялгыш уйлар, кыек гам?лл?р.

Аерылу ?зе ?мм?те?н?н,

Ишетелм?с булган с?л?мн?р.



Ялгызлыка дучар ит? алыр,

Андый юлда озак булганда.

Кис?т?че юлдашы?да булмас,

?з ?зе?? тозак корганда.



Кыек юллар адаштыралар да,

Корыр чишм? булып, акмаслык.

?кенече булып язмышы?ны?,

Кыйбла?ны ?ирд? тапмаслык.




Т??б?сез дога


Дога кылу, сорау ялварудыр,
Бер Аллаhтан м?мкин булганын.
Ничек итеп сорап була алыр,
Булмаганда т??б? кылганы?.

Намаз алды т?h?р?те? кебек,

Т??б?л?р ул, шулай пакълану.

Бу тормышта белеп яки белми,

Кылган г?нахлардан аклану.



Башны иеп, т?б?нчелек бел?н,

«Ярлыка», дип ?йт? алырга.

Дога ?чен, юлын ачар ?чен,

Хаталарны? барсын танырга.



Ул бурычлар гомер ?ыелганда,

Буламы со?, нидер сорарга.

Язмышы?а б?йле хал?те?не,

Башкача бит булмый юрарга.

Г?нахлары?, олы бурычлары?,
Т??б? бары, чыгу юллары.
Алар аша гына уза ала,
Догаларны? кабул булганы.




Ямьсезме д?нья


К?рер ?чен д?нья матурлыгын,
Карый бел? кир?к, а?ларга.
Кояш калыкканда офыкларда,
И? беренче, карап та?нарга.

Башлануын сизеп к?нне?, елны?,
Кадерл?рен белеп гомерне?.
Тояр ?чен к??ел к?зе бел?н,
Д?нья hичт? ямьсез т?гелне?.

К??ел, эзли, к?р? тел?г?нне,
Матурлыкны яки ямьсезне.
Карау ?ит? ?ск?, hаваларга,
Аяз к?кл?р ?лл? ямьсезме…

Д?нья ямьсез кебек була ик?н,
Алар бары ямьсез к??елг?.
Калебе?? карап алу кир?к,
Ямьсез булып д?нья к?ренс?.

Д?нья ямьсез, уйлар чолгаганда,
Шикле булып туса фикерл?р.
Бер ?к ?иhан, т?рле кеше ?чен,
Ямьле яки ямьсез ителг?н.




Син кайгырма


Син кайгырма авыр вакытларда,
Бир? алмый кайгы, ?и?еллек.
Кайгырулар т?гел, юанычы?,
Сабырлык ул, аны ?и?ерлек.

?зг?рт?лми кайгы язмышы?ны,
Юлдаш булмый си?а юлы?да.
Сабыр гына узып кит? ал син,
Кайгы калсын, булган урында.

Син кайгырма гади сынауарга,
Д?ньялыкта килс?, к?не?д?.
Аллаhыны? ихтибары кебек,
Язылганы си?а б?генг?.

Сине? кайгы? б?лки уйландырыр,
Т??б?л?рг? ачып юлларын.
Бар?к?те, ?йтк?н ш?керл?рг?,
Оныттырыр кайгы булганын.

Иманлыны кайгы ?и?? алмый,
Сыенырга, ч?нки Аллаh бар.
Сыналулар ул, ?ирд? яш?г?нд?,
Барысыда, безг? Аллаhтан…




Тау аслары


Тау астында дис??, а?лашыла,

Олы болын, Кылыч башлары.

Тау башыннан, уч т?бенд? кебек,

Матурлыгы, чикт?н ашканы.



Кочак ?ит? алмас, бу ?иhанны?,

Матурлардан, матур кис?ге.

Сакланалар берд? ?зг?рмич?,

Балачаклар «эзе», кич?ге.



?зе матурлыгы h?р урынны?,

«Тау аслары», тагын бар ?ле…

Вакыт табып ??йге мизгельд?,

Бер?р тапкыр к?зл?р сал ?ле.



?ич булмаса, фоталарга кара,

Х?тере?не «чайкап» алсыннар

Язмышы?ны? бер кис?ге булып,

К??ел т?рл?ре?д? калсыннар.




Пешк?н ?ил?к


??йл?р ?итеп ?ил?к пеш?,
Кызарып, алсуланып.
Кит? кебек ул ?ил?кт?н,
К??елл?р ярсуланып.

?ил?кл?р пешк?н вакытлар,
Кабатлана ала мик?н.
Пешеп ?зелг?н ?ил?кне,
Кемн?р иск? ала мик?н.

Пешк?н ?ил?к ?зел?се,
К?р?чел?р булганда…
?лгер?д?н, бик кызарып,
«?зегез» дип торганда.

??йл?р саен пеш? ?ил?к,
Коела й?, ?зел?…
Пешк?н ?ил?к ??ен ген?,
Кала алмый, к?зен?.

?ил?к пеш?, ?лгер? д?,
??йл?р ?чен т?м кебек.
Пешк?н ?ил?к татый алу,
К??елл?рг? ямь кебек.




Онытылганнар


Вакыт шулай х?л итк?нд?й,
Онытылганнар, югалганнар,
Сызылгандай х?терл?рд?н,
Кайчан якын була алганнар.

Кемн?р кайда, кемн?р булып,
Ни х?р?к?тл?рд? мик?н…
Бакыйлыкка к?чк?нн?ре…
Кемн?р ик?н, ?ле ис?н…

Билгесезлек х?б?р юктан,
Шактый инде вакыт узган.
Тоташтыра торган к?пер,
Т?з?тм?слек булып тузган.

Кыска булып уртак язмыш,
?зекл?нг?н тоташ юллар…
Аерылышулар, уйда булмый,
К?пме вакыт шундый булган.

Вакытлыча кебек х?зер,
Язмышларны? кис?гед?й.
Узылганда, онытылган,
Тормыш юлы ис?бед?й…




Йорт хайваны


Кеше яши файда ?чен,
Ян?ш?д?, хайван бел?н.
?лч?н?дер ул вакытлар,
Еллар бел?н, айлар бел?н.

Эт, м?чел?р, ?йд? берг?,
Сыерлары савар ?чен.
Кош кортлары асыравы,
Ит, йомырка табар ?чен.

Берг? яш?? хайван бел?н,
?зг?ртмиме кеше а?ын…
Онытмыймы вакыт, вакыт,
Тир? якта кеше барын.

Гел булышып хайван бел?н,
Китермиме хайванлыкка.
Кеше яши алыр мик?н,
Яннарында хайван юкта.

Хайван кебек кен? караш,
Хисл?рен? калмый урын.
Файда к?теп бер бере?н?н.
Б?тен тормыш шулай узыр…




Шундый юллар


Таныш т?гел юллар буйлап,
Гомер юлларында барабыз.
Т??ге тапкыр; инде булганыннан,
?з юлларыбызны табабыз.

Я?а безг?, тормыш тану юлы,

Нич? буын аны ?тс?д?.

?зер калсын диеп, т?зеп безг?,

Ма?гай тирен к?пме т?кс?д?.



Юл хисабы, гомер озынлыгы,

??р кешене? ?эе сукмагы.

Юллар бел?н берг? аралашып,

Т?къдир булып безг? кушканы.

Ашыкмыйча, алдашмыйча гына,
И? кыены… аны ?т?е.
?кенече: Кыйбласыз килеш,
Вакытларны? ?теп кит?е.

?зер юллар, без т?зисе т?гел,

Ул юллардан бары, узасы.

Саклый юлда ?д?м балаларын,

Ихлас итеп кылган догасы.

…Яш?ешне? шундый йоласы.




Кичке вакыт


Кояш баеый ерак к?нбатышта,
«Агыйдельне? аргы ягында».
Офыкларга кереп югала ул,
К?кл?р алсуланган чагында.

Кояш с?н? кебек, баеганда,
Якты нурларын ул, яшер?.
Нурлар саны ти?л?ш? д? кебек,
Кояш гомерене? яшен?.

Кара?гылык кил? а?а алмашка,
Туктап тора к?пме х?р?к?т.
К?н яктысы гына бир? кебек,
Яш?? ?чен безг? бар?к?т.

Т?нн?р ?т? кайчак та?ны к?теп,
Аерыла алмый яктыдан.
Шунан яш?п кил? чагыштыру,
Т?нн?р шикле, к?нн?р яхшыдан.




Их, С?н буе


С?н сулары, чишм? башы,
Анда туып ?ск?нг?.
С?н агымнарына карап,
Балачаклар ?тк?нг?

?ыелырга иде берг?,
С?н буе малайлары.
Ч?чл?рен? корау т?шк?н,
Замана агайлары.

Ярларында басып торып,
К?з?теп агымнарын.
С?н суыдай, гомерл?рне?,
Агымда баруларын.

С?н буеннан к?пме язмыш,
Агымнарын башлаган.
К?пмел?ре, таба алып,
Б?хет юлын ачмаган…

С?н буйлары уйландыра,
Иск? килеп т?шк?нд?.
Таллар бел?н, ярындагы…
Берг?л?шеп ?ск?нг?.

Их, шул С?н буйлары ниг?,
К??елд? калган мик?н.
Язмыш буе безне онытмый,
Озатып барган мик?н…




Д?нья кая бара?


Кая бара д?нья, кая бара,

Аптырашта кайчак калабыз.

Д?нья т?гел без ?зебез ахыры,

«Икенчер?к» юллар табабыз.



Кая барсын… ш?кер итми ген?,

Бирг?нн?рне? барсын алабыз.

Югалына тормыш бар?к?те,

Ерагая бара арабыз…



Бу д?ньяны? без тузаны гына,

Язмышларны? ямен тапмасак.

Барыр юлны?, ачык ишекл?рен,

?з кулыбыз бел?н япмасак.



Кая бара …?ит? алырлыкмы,

Безне? акыл, аны а?ларга.

Яш?рг?ме ?лл?, ш?кер итеп,

Тезелешеп аткан таннарга.



?мет булып, ирт?л?ре? килеп,

Кояшлы к?н булса б?гене?.

Язмышлары? якты д?нья бел?н,

Икесе бер булып «?релер…»

…Кая барылганы к?ренер.




Укы диг?н


Кара?гылык, олы кара п?рд?,
Рухи яктан, була сукырлык.
Китап с?зен кабул ит? алмый,
Вакыт булмый, аны укырлык.

Гыйлем с?зе, бел? хикм?тедер,
Таныш булмаганны, я?аны.
Таба алу, ?и?ел ?т? алу,
Бик ерактай булган араны.

Со? булалмый, белем чишм? суын
Кайчан гына татый алса?да.
?з хал?те, кеше к??елене?,
Гомер, татый алмый калсада.

У? булсын бит дил?р, со? булсада,
Кешене? бит узса гомере.
Аллаh кушкан, шу?а билгеле д?,
Гыйлем юлы авыр т?геле…




Печ?н чоры


?м?л?ре булып ??йне?,
Кил? «печ?н ?сл?ре».
К?м?кл?шеп эшл?г?нд?,
Бик тиз ?итк?н кичл?ре

Печ?нг? дип, ирт?л?рен.
Атларны? ?игелг?не.
Я?гырлар яуганчы диеп,
Чабылып, ?елг?не.

Урак ?сте алларыннан,
Эшл?н? торганнары.
Ашлык сугуга ошаган,
?ыйганы, урганнары.

Кышка ?ит?рлек ризык,
Х?ст?рл?? вакытлары.
Ашыгулар, ?метл?рд?,
Сизелеп вакыт тары.

Кыска вакыт печ?н ?сте,
??ед?… ?теп кит?.
«??йне? бер к?не», дил?р бит,
«Кышын туярга ?ит?:.




Эчке хисл?р


Кыен була, ялгыз калулары,
К??еле?? ипт?ш тапмаса?.
Ш?йл?мич?, тапмый таяныч,
Тормыш юллары?нан атласа?.

Боз шикелле к??ел суынганда,
Эсселект?н кайчак к?йг?нд?.
Хисл?ре?? ?авап ?чен ген?,
А?ламыйча гына с?йг?нд?.

?кенечле булып, югалганнар,
Китк?нн?ре сине? тарафтан.
Бишект?ге яшь баладай булып,
М?хр?м булу ?ылы караштан.

Хыяллары? hаман бар шикелле,
Чакыралар алар, кай якка.
Кич?л?ре ?телм?г?нг?ме,
Елгалары ?ле сай чакта.

Эчке хисл?р тышка чыгар кебек,
Югалырлар кебек, т?гелеп.
Ерактагы, офык артларыннан,
Ялгызлыкмы, ала к?ренеп…




Юлы? – биеклеге?


Сиэелмид? ?теп бара инде,
Быелны? да матур ??йл?ре.
Гомер юлын тагын бизи алып,
Х?тф? яшел кел?м ??йг?не.

? к?зл?ре, б?хет булып кил?,
Унышлары булып гомерне?.
?тк?н юллар озын булсаларда,





Конец ознакомительного фрагмента. Получить полную версию книги.


Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию (https://www.litres.ru/ruzil-fazlyev/shigyri-kond-lek-shigyr-tom-9-stihi/) на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.